r e k l a m a

Ku pamięci Pongratza

2016-02-04 18:50:00 SN,Partia Razem 3096

Partia Razem Podbeskidzie pamięta o przedwojennym Burmistrzu Pongratzie

foto: SN

4 lutego na cmentarzu ewangelickim przy ulicy Józefa Piłsudskiego 15, w rocznicę śmierci przedwojennego burmistrza Bielska Kuno de Pongratza Partia Razem Podbeskidzie przypomniała jego życiorys, zapalając znicz, na zaniedbanym grobie.

Kuno Hans Peter von Pongratz de Szent Miklos et Ovar

Urodził się w 1883 roku w Bielsku. Jego rodzina wywodziła się z węgierskiej szlachty z Liptowskiego Mikulasza na terenie dzisiejszej Słowacji. Rodzina Pongratz trafiła do Białej, gdzie zajmowała się handlem i jubilerstwem. Mieszkali w miejscu, gdzie obecnie stoi kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Polski, potem w tzw. kamienicy Albertich (na rogu placu Wojska Polskiego i ul. Staszica).

Kuno otrzymał bardzo dobre wykształcenie. Już w wieku 25 lat został starostą w Cieszynie, a w 1919 roku ten sam urząd objął w Frysztadzie. 3 lata później, czyli dokładnie 1 maja 1922 roku, został komisarzem rządowym miasta Bielska. Z racji powierzonej mu funkcji podjął się przeprowadzenia wyborów do Rady Miejskiej wg nowej, polskiej ordynacji wyborczej. Odbyły się one 29 października 1922 roku. 18 grudnia Pongratz został wybrany na urząd burmistrza Bielska. Pełnił funkcję burmistrza przez 2 kadencje, w 1925 roku wygrał bowiem kolejne wybory, uzyskując głosy Niemców, Polaków oraz Żydów, a zatem przedstawicieli wszystkich trzech narodowości zamieszkujących niegdyś Bielsko.

W czasie jego kadencji rozpoczęto budowę zapory w Wapienicy, zbudowano gmach zawodowej Straży Pożarnej wraz z zabudową mieszkaniową przy ulicy Grunwaldzkiej, a także wybudowano przychodnię przeciwgruźliczą jako pomnik dziesięciolecia odzyskania niepodległości i otwarto polskie gimnazjum im. Marszałka Piłsudskiego.

Kuno de Pongratz po części czuł się Niemcem, po części Węgrem, ale także Czechem i Polakiem. Wielokulturowość, która była wpisana w jego korzenie, wykreowała w nim poszanowanie dla innych religii i narodowości. Często zatem łagodził liczne konflikty polsko-niemieckie. Mimo że startował w wyborach z obozu niemieckiego, dbał w swojej urzędniczej praktyce także o interesy polskie. Jako burmistrz oficjalnie poparł w czerwcu 1923 roku pomysł utworzenia komitetu lokalnego uczczenia Gabriela Narutowicza. W imieniu Komitetu dla Rozbudowy Miasta złożył nawet wniosek, aby plac Blichowy przemianować na plac Gabriela Narutowicza. Do dziś zachował się cytat z jego przemówienia podczas uroczystości odsłonięcia pomnika:

„Bielsko jest dumne z tego pomnika, że jest pierwszym miastem w Polsce, które postawiło pomnik pierwszemu prezydentowi Rzeczy Pospolitej. Pomnik ten jest nie tylko ozdobą, ale wyrazem idei, że jedynie współpraca służy Polsce, a zarazem przestrzega, że nienawiść burzy, zgoda tylko buduje.”

Warto do tego dodać jeszcze cytat z przemówienia sprawozdawczo-programowego, które Pongratz wygłosił po tym, jak został wybrany na urząd burmistrza:

„Jednym z najważniejszych zadań będzie utrzymanie wyznaniowego i narodowościowego spokoju, gdyż tylko pełne zrozumienie, rzeczowa współpraca wszystkich stronnictw politycznych bez względu na wyznanie i narodowość może naszej gminie przynieść pożądaną pomyślność i rozwój. Kończę z życzeniem, które wszyscy żywimy, jako lojalni i prawomyślni obywatele, by nasze podnoszące się młode państwo jak najpomyślniej rozwijało się.”

Urząd piastował do 30 stycznia 1930 roku przyczyniając się do rozkwitu miasta. W 1931 roku za pracę na rzecz samorządu otrzymał z rąk prezydenta Ignacego Mościckiego Złoty Krzyż Zasługi. Kuno de Pongratz zmarł 5 lutego 1942 roku po 5 latach ciężkiej choroby. Został pochowany w rodzinnym grobowcu na cmentarzu ewangelickim w Białej.

- Apelujemy do władz Bielska-Białej, ponieważ pomniki byłych Burmistrzów Miasta, są bardzo zaniedbane. Godnym zachowaniem byłoby oddać część ludziom, którzy stworzyli stanowiska dla dzisiejszych urzędujących.– mówi Łukasz Giertler, członek Partii Razem.

Partia Razem Podbeskidzkie w najbliższej przyszłości planuje wskrzesić postać Pongratza w pamięci wszystkich Bielszczan oraz stworzyć tablicę pamiątkową na terenie jego dawnego domu, który mieścił się przy obecnym kościele NMP w Bielsku-Białej.